TƏBRİK EDİRİK, DƏYƏRLİ USTADIMIZ, ÇOX HÖRMƏTLİ PROFESSOR ŞURƏDDİN MƏMMƏDLİ!.. TDPİ-nin Azərbaycan bölməsi, Bolus, Təbriklər, Müşfiq Borçalı, Turan 28 февраля 2018 Bu günlərdə qardaş Türkiyədənşad bir xəbər almışıq: Ardahan Universitetində çalışan dəyərli söydaşımız, tanınmış şair-jurnalist, görkəmli Borçalışünas alim, filologiya elmləri doktoru, professor Şurəddin Məmmədlinin Mərkəzi Almanyada yerləşən "Lambert Academic Publishing" isimli Uluslararası yayınevi tərəfındən "Gürcistan Azeri Türklerinin Âşık Şiiri Gelenekleri" adlı monografik kitabı işıqüzü görmüşdür. "Kitapda Borçalı'da ortaya çıkan ezel, özel, güzel âşık sanatı ürünleri incelenmektedir." Biz də fürsətdən istifadə edərək, hörmətli ziyalımız, professor Şurəddin Məmmədlini yeni kitabının işıqüzü görməsi münasibətilə ürəkdən təbrik edir, ona uzun ömür, möhkəm cansağlığı, bədii yaradıcılığında, elmi-pedaqoji fəaliyyətində yeni-yeni uğurlar arzulayırıq! Bakı, 14 noyabr, 2016-cı il.* * * Fevralın 28-i hazırda qardaş Türkiyədə, Ardahan Universitetində çalışan dəyərli söydaşımız, tanınmış şair-jurnalist, görkəmli Borçalışünas alim, filologiya elmləri doktoru, professor Şurəddin Məmmədlinin anadan olmasının 60 illik Yubileyi tamam olur.Biz də fürsətdən istifadə edərək, hörmətli ziyalımız Şurəddin Məmmədlini 60 illik Yubileyi münasibətilə ürəkdən təbrik edir, ona uzun ömür, möhkəm cansağlığı, bədii yaradıcılığında, elmi-pedaqoji fəaliyyətində yeni-yeni uğurlar arzulayır və hələ neçə illər öncə "Çağdaş Borçalı ədəbi məktəbi" (Bakı, 1994) və "Gürcüstanda Azərbaycan mətbuatı" (Bakı, 1998) adlı kitablarımızda Şürəddin müəllimin yaradıcılığı haqqında çap olunmuş məqalələri aşağıda dərc edir, onları təkrarən oxucularımızın ixtiyarına verməkdən böyük məmnunluq duyuruq!...Bakı, 27 fevral, 2016-cı il.ŞURƏDDİN MƏMMƏDLİ (QARAPAPAQ)(1956)Şurəddin Bahyəddin oğlu Məmmədli (Qarapapaq) - 1956-cı il fevralın 28-də qədim Borçalı mahalının Bolus (indiki Bolnisi) rayonunun Kolagir kəndində anadan olub. A.S.Puşkin adına TDPİ-nin filologiya fakültəsinin Azərbaycan bölməsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Bir neçə il Gürcüstan Dövlət Radio və Televiziya Komitəsinin Azərbaycan dilində verilişləri redaksiyasında işləyib. Sonra bir müddət «Gürcüstan» qəzeti redaksiyasında ədəbiyyat, incəsənət və mədəniyyət bölümünün müdiri vəzifəsində çalışıb. Daha sonralalr isə o, «Gürcüstan» qəzeti redaksiyasında çalışmaqla yanaşı, eyni zamanda vaxtı ilə ali təhsil aldığı A.S.Puşkin adına (sonralar S.S.Orbeliani adına) Tbilisi Dövlət Pedaqoji İnstitutunda pedaqoji fəaliyət göstərib. Azərbaycan-Gürcüstan mədəni, tarixi, ədəbi əlaqələrinə dair məqalələrin, neçə-neçə elmi və publisistik yazıların müəllifi kimi tanınan Şurəddin Məmmədli işgüzar bir alimdir, bu barədə ayrıca söhbət açacağıq. (Hələlik isə təkcə onu qeyd edək ki, Şurəddin Məmmədlinin «Paralanmış Borçalı…» adlı ilk kitabı 1992-ci ildə Bakıda «Azərnəşr» tərəfindən işıq üzü görüb və qısa bir müddətdə oxucular tərəfindən böyük rəğbət qazanıb.) Şurəddin Qarapapaq həm də gözəl şairdir. Onun şeirləri «Çeşmə», «Dan ulduzu», «Ağır elli Borçalı», «Dağlar dərdə düşsə…» və s. ədəbi məcmuələrdə, qəzet və jurnallarda işıq üzü görüb. Onun şeirləri ana Kürün pıçıltıları kimi lirikdir. Qədim bir elin kədər-sevinc dünyasından söhbət açır bu pıçıltılar… Orda - burda torpaq da bir, çay da bir,Orda - burda qış da eyni, yay da bir,Orda - burda haray da bir, hay da bir,Anadan ayrılmış baladır yurdum!..Orda - burda Kür adında sonam var,Orda - burda Qarayazı uzanar,Orda - burda qovuşuqdur şah dağlar,Anadan ayrılmış baladır yurdum!Ş.Məmmədlinin yaradıcılığının əsas mövzusunu - Ana vətən, Müqəddəs torpaq, Doğma yurd və Əziz el-oba məhəbbəti təşkil edir.Göz açır dünyaya insan beşikdə,Analar laylayla durur keşikdə…Müqəddəs beşikdir sevdiyim Vətən,Qoynunda uyuyan bir körpəyəm mən!Yaxud:Bilmirəm, bu şeri necə yazardım,Öz duyğu odumda alışmasaydım,Yəqin kəsə yolu çoxdan azardım,Mən yurdum naminə çalışmasaydım!- deyən şairin «Şərq», «Babəkər», «Vətən», «Yarandım ki…», «Düşünək dünyanın taleyini biz» və s. şeirləri də bu qəbildəndir.Borçalıda Azərbaycan - türk mənşəli yer adlarının haqsız olaraq «gürcüləşdirilməsi» əməliyyatına qarşı həyəcan təbili çalan Şurəddin Qarapapaq yazır:Bu torpaqda ocaq mənim,Od mənimdir, dəymə ona!Bu torpaqda ağac mənim,Ot mənimdir, dəymə ona!Kök atdığım yurddu bu yurd,Hər qəbirdə dərd uyuyur,Nər-nər oğullar böyüyür,Dad mənimdir, dəymə ona!Tanrı şahid, elat qədim,Bu elatda qıryat qədim,Bu kənd qədim, bu ad qədim,Ad mənimdir, dəymə ona!Göründüyü kimi, Ş.Qarapapağın şeirlərində sanki bir «Cəngi» ruhu var. Şair «Haqqım, hey!..» şeirində yazır:Xalqa qəsd olardımı?Haqqa qəsd olardımı?Qulaqların kardımı,Ədalət, hey!.. Haqqım, hey?!Azadlıq! Adın şirin.Azadlıq! Dadın şirin.Gözündən vurub şərinHayqırım, hey… qalxım, hey!..Lal olmaq çox çətindir,Mən ac, sən tox - çətindir.Güvəncim Qeyrətimdir,Taleyim, hey… talxım, hey!..Diksin, a dünya, diksin,Səksən, a dünya, səksənSənsən, a dünya, sənsən Savırım, hey… salğım, hey!..Şəhidlərim - anddımı?Sabahım əyandımıAxır ki, oyandımıMillətim, hey… xalqım hey!Ş.Məmmədlinin «Haydı, qoç Koroğlu, haydı» sərlövhəli şeirində çağırış, haray, ruh daha güclüdür:Nəvələrin düşüb dara,Haydı, qoç Koroğlu, haydı!Qövr eləyir dərin yara,Hoydu, qoç Koroğlu, hoydu!..Çənlibeldə duman, çəndi,Andımız Torpaq, Vətəndi,Nər igidlər himə bənddi,Huy de, qoç Koroğlu, huy de!Dəliləri başına yığ,Telli sazı köksünə sıx,Haqqı çağır, nahaqqı yıx,Hay de, qoç Koroğlu, hay de!Haydı, qoç Koroğlu, haydı!Xalqına, millətinə torpağına vurğun olan şairə öz el-obasına dünəni də, bü günü də, sabahı da yaxşı məlumdur. Elə buna görə də sevimli yurddaşımız, akademik Kamal Talıbzadənin yubileyi günündə deyilmiş «Kəhkəşan» şeiri bu sözlərlə tamamlanmışdır:Axar sularbir də axar.Borçalıdakörpə-körpə oğullarınhərəsi bir Nəriman,hərəsi bir Şaiqdir,hərəsi bir Kamaldır,Kamal müəllim! Bu günümüzün, sabahımızın Nərimanlarına, Şaiqlərinə, Kamallarına arxalanan şair «Var olacağam» şeirində gözəl deyir:Köküm - Qarapapaq,Köçüm - qara torpaq,Ovqatım pakdı, pak,Nərəm, nər olacam.Duruşum saz üstə,Yadam kinə, qəsdə,Halal-hümmət dostaYaram, yar olacam.Borçalı - öz yurdum,Burda binə qurdum,Səf-səf durur ordum,Varam, var olacam!Var ol, sağ ol, şair qardaşım Şurəddin! Yaşa səni! Yaşat ana Vətənimizi! Sən Borçalısız, Borçalı sənsiz olmasın!..Müşfiq BORÇALI.(Bax: Müşfiq MƏDƏDOĞLU (Çobanlı). Çağdaş Borçalı Ədəbi Məktəbi". Bakı, "Azərbaycan" nəşriyyatı, 1994, səh.94-98.)REDAKSİYAMIZIN ARXİVİNDƏN:“ALIN YAZIMIZ”Qədim saz-söz yurdu, igid ərənlər vətəni, ağır elli Borçalı mahalından bu günlərdə şad bir soraq almışıq: Filologiya elmləri namizədi, istedadlı jurnalist, şair-tərcüməçi Şurəddin Bahəddin oğlu Məmmədlinin “Alın yazımız” adlı daha bir kitabı işıq üzü görmüşdür. (Tiflisdə fəaliyyət göstərən “Dayaq” cəmiyyətinin sifarişi ilə Gürcüstanın “Samşoblo” (“Vətən”) Nəşriyyatının mətbəəsində çap olunmuş bu kitabın xüsusi redaktoru S.S.Orbeliani adına Tbilisi Dövlət Pedaqoji Universitetinin Azərbaycan dili və ədəbiyyatı kafedrasının müdiri, professor Valeh Hacıyevdir.)Gürcüstan Respublikasının hazırda Kvemo (Aşağı) Kartli adlandırılan bölgəsinin, daha dəqiq desək, qədim Borçalı ellərimizin keçmişinə, dünəninə, bu gününə, başqa sözlə, mədəni-sosial-iqtisadi həyatına həsr olunmuş kitabı - “Əzəli qaynaqlar”, “Orta yüzillər”, “On səkkizinci yüzil”, “On doqquzuncu yüzil” və “İyirminci yüzil” sərlövhəli 5 bölmədən ibarət olan kütləvi-publisistik oçerki oxuduqca aydın hiss olunur ki, geniş oxucu kütləsinə ünvanlanmış bu əsər müəllifin gərgin əməyinin nəticəsidir və onun çəkdiyi zəhmət öz bəhrəsini vermişdir.Əminik ki, təcrübəli qələm sahibi olan Şurəddin qardaşımızın 5 il üncə “Azərnəşr” tərəfindən nəşr olunan və qısa bir müddətdə oxucuların böyük rəğbətini qazanan “Paralanmış Borçalı...” kitabı kimi bu yeni kitabı - “Alın yazımız” da oxucular və bütün borçalısevərlər tərəfindən böyük maraqla qarşılanacaqdır.(Bax: Müşfiq Çobanlı. Yeni nəşrlər. “Təhsil”, №95, sentyabr,1997.) REDAKSİYADAN: Ulu Borçalımızın dəyərli ziyalıları və tanınmış qələm sahibləri arasında öz səsi və işgüzarlığı ilə seçilən, «Qarapapaq» təxəllüsü ilə yazdığı neçə-neçə bir-birindən gözəl, lirik, oxunaqlı və «Cəngi» ruhlu şeirlərin müəllifi olan, seçmə qoşqularından ibarət "Borçalıda sular axar..." adlı kitabı hələ 1997-ci ildə Tiflisdə nəşr olunan və qısa bir vaxtda oxucular tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanan Şurədddin Məmmədli istedadlı şair olmaqla yanaşı, həm də bacarıqlı publisist, həqiqətsevər jurnalist və zəhmətkeş alimdir. Ədəbiyyatşünaslıq və ədəbi tənqid sahəsində bir sıra sanballı kitabların, monoqrafiya və məqalələrin müəllifidir. Məşhur Borçalışünasdır.Filologiya elmləri doktoru, professordur, Gürcüstan Milli Ədəbiyyat Akademiyasının akademikidir. Bir neçə ildir ki, qardaş Türkiyədə, Ərdahan Universitetində çalışır. Qarşıdan Şurəddin Məmmədlinin anadan olmasının 60 illik Yubileyi gəlir.Biz də fürsətdən istifadə edərək, hörmətli ziyalımız Şurəddin Məmmədlini Yubileyi münasibətilə bir daha ürəkdən təbrik edir, uzun ömür, möhkəm cansağlığı, bədii yaradıcılığında və elmi-pedaqoji fəaliyyətində yeni-yeni uğurlar arulayırıq!...Müşfiq BORÇALI.. Muəllif huquqları qorunur. Məlumatdan istifadə etdikdə istinad mutləqdir.