Birinci Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunan elmi sessiya keçirilib

İyunun 10-da AMEA-nın Əsas binasında birinci Türkoloji Qurultayın 90 illiyinə həsr olunan “Birinci Türkoloji Qurultayın görünən və görünməyən tərəfləri” mövzusunda elmi sessiya keçirilib.

Tədbirdə AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli Bakıda keçirilmiş birinci Türkoloji Qurultayın tarixi əhəmiyyətindən və fəaliyyətindən danışıb.

Bildirilib ki, 1926-cı il fevralın 26-dan martın 6-dək Bakıda keçirilən bu qurultay türk xalqlarının, o cümlədən Azərbaycan xalqının mədəni həyatında müstəsna rol oynayıb. Səkkiz gün davam edən, dövrünün möhtəşəm hadisələrindən olan birinci Türkoloji Qurultayda çox mühüm ortaq məsələlər müzakirə edilib. Türkdilli xalqlar arasında ilk dəfə ölkəmizdə keçirilən qurultayda Azərbaycan ilə yanaşı, Türkiyə, Macarıstan, Tatarıstan, Almaniya və digər ölkələrdən geniş tərkibdə nümayəndə heyəti iştirak edib, XX əsrdə türkologiyaya ən geniş baxış bu tədbirdə nümayiş olunub. Burada ədəbiyyat, tarix, folklor, etnoqrafiya və digər məsələlər geniş mənada türkoloji baxışın tərkib hissələri kimi təqdim olunub. Eyni zamanda, qurultayda türk xalqlarının inkişafında mühüm rol oynayan bir sıra qərarlar qəbul edilib. Bunların içərisində latın əlifbasına keçidlə bağlı qərarı xüsusi qeyd etmək lazımdır. Birinci Türkoloji Qurultay türk xalqlarının mədəni inteqrasiyasında, milli mənəvi birliyinin formalaşmasında çox böyük əhəmiyyətə malik olan tarixi hadisədir.

Akademik İ.Həbibbəyli birinci Türkoloji Qurultayın 90 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Prezident İlham Əliyevin 2016-cı il 18 fevral tarixli Sərəncamını yüksək dəyərləndirib. Bildirilib ki, bu il Bakıda türk xalqlarının, o cümlədən Azərbaycan xalqının mədəni həyatında müstəsna rol oynayan birinci Türkoloji Qurultayın 90 illik yubileyi dövlət səviyyəsində qeyd olunacaq və bununla əlaqədar AMEA-da bir sıra tədbirlər keçirilir.

Folklor İnstitutunun direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Muxtar Kazımoğlu bildirib ki, birinci Türkoloji Qurultay XX yüzillikdə türk xalqlarının mədəni həyatında baş vermiş ən əlamətdar hadisələrdən biri sayılır. Vasili Bartold, Fuad Köprülüzadə, Əli bəy Hüseynzadə, Gyula Mesaroş, Nikolay Poppe, Nikolay Aşmarin, Sergey Oldenburq, Sergey Malov, Aleksandr Miller, Teodor Menzel, Aleksandr Samoylovıç, Aqafangel Krımski və başqa onlarla dünya şöhrətli alim, maarifçi və mədəniyyət xadiminin iştirakı tədbirin möhtəşəmliyindən və nüfuzundan xəbər verir.

Qeyd edilib ki, birinci Türkoloji Qurultay türk xalqlarının mədəni-mənəvi birliyinin nəzəri-elmi bünövrəsinin yaradılmasında və Azərbaycanın türk dünyasının elm-mədəniyyət mərkəzi kimi qəbul olunmasında mühüm rol oynayib, orada qaldırılan problemlərin türk xalqlarının sonrakı mədəni həyatına böyük təsiri olub.

Tədbirdə “Birinci Türkoloji Qurultayın bəzi aspektləri”, “Birinci Türkoloji Qurultayın iştirakçısı Cəfər Cabbarlı”, “Birinci Türkoloji Qurultayda folklor məsələləri”, “Birinci Türkoloji Qurultayda azsaylı xalqların əlifba və termin problemləri”, “Birinci Türkoloji Qurultayın altaylı iştirakçısı Nikolay Katanov və Sibir Türk Respublikası problemi” və digər mövzularda məruzələr dinlənilib.


.