BORÇALI ŞAİRİ DƏRYEYNUR (1937-2008)

Dəryeynur Məmmədbağır oğlu Allahverdiyev 1937-ci il sentyabr ayının 24-də qədim Qarayazıda - indiki Gürcüstan Respub­li­ka­sının Qarda­bani ra­yo­nundakı Soğanlıq (indiki Ponicala) kəndində ana­dan ol­ub. (Sənədlərdə isə 1937-ci il yan­varın 1-i yazılıb).
1959-cu ildə orta təhsilini həmin kəndin orta mək­təbində başa vur­ub.
1962-ci ildən Tbilisi altıncı avtomabil dəstəsində So­vet­lər dağılana kimi baş mühasib vəzifəsində iş­ləyib. Sonra Fərdi təqaüdə çıxıb. Üç oğlu, iki qızı, on iki nə­vəsi var.

Hələ kiçik yaşlarından şeir yazmağa başlayan, daha dəqiq desək 19­48-ci ildən Ya­ra­dıcılığa qədəm qoyan Dəryeynur özünün ilk şerini 11 ya­şında olarkən qələmə almışdır. Belə ki, yu­xuda Adəm Pey­ğəm­bər ona bir ovuc tor­paq vermiş və hə­min gün­dən şeir yaz­mağa başlamışdır.

Şeirin tarixçəsini şair sonralar özü belə vəsf edirdi:

"Bizim evin yanı dərədi. Mən 11 yaşında idim bir gün yatarkən yuxuda gördüm ki, dərədə bir neçə uşaqla oynayıram, bu vaxt bir qara araba gəldi arabanın üstü qara parça ilə örtülmüş və iki at qoşulmuşdu qəflətən araba palçığa batdı və atlar çəkə bilmədilər. İçindən uzun ağ saqqalı olan bir kişi düşdü, məni çağırdı salam verdi və əlini cibinə salaraq cibindən bir ovuc torpaq çıxarıb mənə verib dedi al bu xəzinəni. Mən cavabında: - Axı, bu xəzinə deyil torpaqdı, - dedim.
Kişi cavab verdi: - Sonra bilərsən. Soruşdum ki, sən kimsən?
Dedi: -Mən Adəm Peyğəm­bə­rəm.
Arabada üzü örtülü bir qadın vardı. Dedim: - Bəs, o kimdir?
Dedi: O Fatimədir.
Bu vaxt qiblə tərəfdən iki at gəldi arabaya qoşuldu və araba gözümdən itdi və yuxudan oyandıqda ilk şerimi qələmə aldım."

"Gördüm" sərlövhəli şeir belədir:

Yatmışdım əcabi qəflətdə,
Fatimeyi Zəhranı gördüm.
Yükü ağır arabada
Adəmi Həvvanı gördüm.

Xudamın gözəl bəndəsi,
Mənə dəydi xoş nəfəsi,
Yüklənmişdi kəcavəsi,
O qoca sultanı gördüm.

Dəryeynuram, söz deməyə,
Dilim gəlmir düz deməyə,
İki at gəldi köməyə,
Oldular pünhanı gördüm.

Daima Haqdan ilham alan şair Dəryeynurun şeirləri 1962-ci ildən Gür­­cüstanda çıxan bütün Azər­baycan dilli qəzetlərdə, jur­nallarda, almanaxlarda dərc olu­nub.

1970-ci illərdən isə Qarayazıda və eləcə də bü­tün Borçalgda şair-aşıq kimi tanınmağa başlayaıb. O hətta yeri gəldikcə öz sazını sinəsinə basıb onu məharətlə dil­ləndirib. “Divani”, “Dilqəmi”, “Dü­bey­ti”, “Bor­ça­lı”, “Yurd yeri”, “Kə­rə­mi”, “Sarı tel” və s. el ha­va­la­rını özünəməxsus ustalıqla ifa edib.

Dər­­yey­­nur Al­­la­h­verdiyevin şeirləri sonralar “Çeşmə” (1970), “Dan ul­duzu” (1987, 1988, 1990), “Ağır elli Borçalı” (1990), “Addımlar” (1996, 1997) to­plularında, “Azad Azər­baycan”, “Ziya”, “Təhsil”, “Şərqin səsi” və s. qə­zet­lərdə işıqüzü gö­­rüb. O, dəfələrlə yerli radio və televiziya ve­rilişlərində çıxışlar edib.

Və nəhayət, 1996-cı ildə fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, pro­fessor Vüqar Əli­yevin təşəb­büsü ilə şair Dəryeynurun «Min tilsimli dün­ya» adlı ilk şerlər kitabını toplayıb nəşr etdik. (Nəşrə hazırlayanı, redaktoru və ön sözün müəllifi: Müşfiq ÇOBANLI.)

2001-ci ildən Azər­baycan Ya­zı­çı­lar Bir­liyinin üz­vü olan şair Dər­yeynur Allahver­diye­vin 70 illik yubileyi ərəfəsində - 2007-ci ildə "Borçalı" nəşriyyatında “Əsər­ləri”nin üç cild­liyini nəşr etməyə başladıq. Qısa bir vaxtda I cild nəfis şəkildə işıqüzü gördü. (Nəşrə hazırlayanı, redaktoru və ön sözün müəllifi: Müşfiq ÇOBANLI.)

Təəssüflər olsun ki, "Əsərləri"nin 2-ci və3-cü cildlərini görmək şair Dəryeynura nəsib olmadı.

Özünün nəsihət dolu şeirləriylə insanların qəlblərini fəth etməyi bacaran böyük el şairi Dəryeynur
2008-ci il noyabr ayının 28-də həyatdan gözlərini əbədi olaraq yumdu. Allahın rəhmətinə qovuşdu...
Allah rəhmət etsin. Amin!..

İndi şair Dəryeynur cismən aramızda olmasa da, mənən bizimlədir!
Qədir bilən Soğanlıq camaatı, eləcə də bütün Borçalılılar və poeziyasevərlər
onun əziz xatirəsini həmişə öz qəlblərində yaşadacaqlar...








.